De Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE++)-subsidie is een belangrijke financiële ondersteuning voor projecten die bijdragen aan de reductie van CO2-uitstoot en de transitie naar duurzame energiebronnen. Het naleven van de maatschappelijke eisen garandeert niet alleen de ecologische en landschappelijke integriteit van het zonnepark, maar ook de economische haalbaarheid door de toegang tot deze subsidie.
In dit kennisbank artikel bespreken we deze maatschappelijke eisen voor een zonnepark met Geert Snels, accountmanager Zon op Land bij Greenchoice Integrated. We staan stil bij landschappelijke inpassing, ecologische waarden, bodem- en waterkwaliteit, de verwijdering van de opstellingen na de exploitatietermijn, en de voorwaarden voor de SDE++-subsidie vanaf 2024.
Het rapport "Maatschappelijke eisen voor een zonnepark" van Bosch & Van Rijn geldt als belangrijke leidraad voor gemeenten en provincies bij het verlenen van vergunningen voor zonneparken. Geert: “Dit rapport biedt gedetailleerde richtlijnen en eisen voor het plannen en realiseren van zonneparken.” De richtlijnen vormen de basis voor het beoordelen van projectvoorstellen en het nemen van vergunningsbeslissingen, om te garanderen dat nieuwe zonneparken voldoen aan de vereiste maatschappelijke normen voor duurzame energieprojecten.

Landschappelijke inpassing
Bij het ontwerpen van een zonnepark is landschappelijke inpassing volgens Geert een cruciale factor. “Het zonnepark moet visueel in harmonie zijn met de omgeving en bijdragen aan de versterking van het landschap. Dit houdt in dat bij de plaatsing van zonnepanelen rekening gehouden wordt met de natuurlijke contouren en kenmerken van het terrein.”
De ruimte tussen de zonnepanelen, de lichtdoorlatendheid en de hoogte van de panelen spelen een belangrijke rol in het behoud van de bodem- en waterkwaliteit. Voldoende open ruimte tussen de panelen (minimaal 25% volgens de eisen) zorgt ervoor dat er voldoende zonlicht en regenwater de bodem kan bereiken, wat essentieel is voor de lokale flora en fauna.
Ecologische waarden en biodiversiteit
Een zonnepark moet minimaal de bestaande biodiversiteit en natuurwaarden behouden of verbeteren. Hiervoor is een ecologisch onderzoek, zoals een ecologische quickscan, essentieel. Op basis van deze nulmeting kunnen doelstellingen voor het behoud en de verbetering van flora, fauna en leefomgeving worden vastgesteld.
“Naast de nulmeting is het belangrijk om tijdens de exploitatiefase jaarlijkse monitoring uit te voeren om te zien of de ecologische doelstellingen worden behaald", vertelt Geert. “Zo kunnen eventuele negatieve effecten tijdig worden opgemerkt en verholpen met aanvullende maatregelen.”
Bodem- en waterkwaliteit
Een goede bodemkwaliteit is fundamenteel voor de ecologische gezondheid van een zonnepark. Bij het ontwerp en de plaatsing van zonnepanelen moet rekening gehouden worden met de effecten op de bodem- en waterkwaliteit. Voor zonneparken geldt dat de bodem na ontmanteling minimaal dezelfde kwaliteit moet hebben als voor de installatie.
Een bodemkwaliteitsonderzoek vormt de basis voor het beheerplan van een zonnepark. Maar naast de initiële nulmeting is het volgens Geert ook belangrijk om de bodemkwaliteit continu te monitoren. “Eventuele negatieve effecten door de oriëntatie en plaatsing van de zonnepanelen moeten in het beheerplan worden opgenomen en bewaakt.”
Meetprotocol biodiversiteit zonnevelden
Het meetprotocol biodiversiteit zonnevelden van het consortium Zon in Landschap vormt een essentieel instrument voor het monitoren en evalueren van de biodiversiteit in zonneparken. Dit protocol biedt een gestructureerde aanpak om de huidige ecologische kwaliteit van het projectgebied in kaart te brengen en de effecten van het zonnepark op flora en fauna te meten. Door gebruik te maken van dit protocol, kunnen beheerders gedetailleerde gegevens verzamelen over de biodiversiteit op zonnevelden en tijdig ingrijpen indien negatieve gevolgen worden waargenomen. Het meetprotocol biedt daarmee waardevolle inzichten en stelt beheerders in staat om passende maatregelen te treffen ter bevordering van de ecologische waarde van zonneparken en het behoud van biodiversiteit op lange termijn.

Verwijdering en herstel
Ook verwijdering van de zonneparken en herstel van de oorspronkelijke situatie zijn belangrijke aspecten om mee te nemen bij de ontwikkeling van een zonnepark. Geert: “Omdat grondgebonden zonneparken meestal een tijdelijk karakter hebben (20 tot 30 jaar), is het belangrijk om de verwijdering van deze installaties en het herstel van de oorspronkelijke situatie goed te plannen. Bij einde van de exploitatietermijn moeten zonnepanelen, bijbehorende gebouwen en hekwerken verwijderd worden, tenzij de aangebrachte landschappelijke verbeteringen als blijvend gewenst worden beschouwd.”
De financiële zekerheid voor de verwijdering en het afvoeren van materialen ligt bij de vergunninghouder. Dit kan worden vastgelegd in een anterieure overeenkomst om te borgen dat de verwijdering daadwerkelijk gebeurt en de kosten gedekt zijn.
Succesvolle voorbeeldprojecten
Het ontwerpen en beheren van zonneparken vereist een holistische benadering waarbij landschappelijke, ecologische, bodem- en waterkwaliteitsaspecten evenwichtig worden meegenomen. Door strikte naleving van maatschappelijke eisen kan een zonnepark niet alleen bijdragen aan duurzame energieoplossingen, maar ook aan de versterking van de lokale ecologische en landschappelijke waarden. Voldoende open ruimte tussen de zonnepanelen, regelmatige monitoring en een doordacht beheerplan zijn van cruciaal belang voor het succes op de lange termijn.
Onderstaand een aantal voorbeeldprojecten van zonneparken waarbij de maatschappelijke eisen zoals multifunctioneel ruimtegebruik, landschappelijke inpassing en biodiversiteit zijn toegepast.
Toegevoegde waarde van een ervaren partner
Greenchoice Integrated heeft in de afgelopen 15 jaar veel ervaring opgedaan in het bouwen en beheren van zonneparken. Onze expertise en ervaring in duurzame zonnestroomprojecten stellen ons in staat om oplossingen op maat te bieden die voldoen aan de strengste normen voor landschappelijke inpassing, behoud van ecologische waarden en duurzame stroomopwekking.
Als u interesse heeft in het opzetten van een zonnepark, of u bent bezig bent met de ontwikkeling van een zonnepark en wat meer informatie wilt, zijn we meer dan bereid om een kennismakingsgesprek aan te gaan. Dit is een goede eerste stap om onze kennis en ervaring te benutten en gezamenlijk een zonnepark te exploiteren dat aan alle vereisten voldoet. Neem gerust contact met ons op. We helpen je graag verder!
Lees meer over het behalen van duurzame doelstellingen met behulp van zonneparken.
Benieuwd hoe we andere bedrijven geholpen hebben aan energiezekerheid en voorspelbare tarieven? Deze voorbeelden laten zien hoe verschillende oplossingen in de praktijk werken:
energieadvies?
Benieuwd naar wat we voor je uit handen kunnen nemen? Neem contact met ons op. Je kan ons bellen, mailen of gelijk een adviesgesprek inplannen!
"*" geeft vereiste velden aan
Bij Greenchoice Integrated ontzorgen we je tijdens het gehele adviestraject naar een maatwerk oplossing.